Blog
Onwetendheid oververhitting door een dikke vacht
30-06-2018Er heerst veel onwetendheid over oververhitting bij honden, maar ook bij andere huisdieren. Vaak worden vachten geschoren of van hun onderwol ontdaan.
Als trimster wil ik graag de tendens doorbreken en garant staan voor het behoud van een intacte vacht. Door middel van dit blog hoop ik dat het onderbouwend verhaal voor u als eigenaar duidelijk is.
De thermostaat van het dier
Het lichaam van de hond en kat moet in staat zijn om een constante temperatuur te behouden, 38 tot 39 graden. De dekharen, de onderwol en de opperhuid en de onderhuid, waarin de vetcellen zich bevinden, vormen samen de isolerende factor. Het lichaam is erop ingesteld om elk seizoen zijn lichaamstemperatuur constant te houden. De vacht is slechts een onderdeel van de isolatie, maar wel een hele belangrijk deel.
Tussen de haren is er een ruime luchtlaag aanwezig, vooral in de onderwol van de vacht. We spreken ook wel van de isolerende luchtlaag. Daarbij heeft de vacht een functie zoals een parasol: zorgen dat de zonnestraling de gevoelige huid niet kan bereiken. Net zoals bij mensen kan UV-B straling zonverbranding veroorzaken en UV-A straling DNA schade. Dit wordt tegengegaan door een intacte, gepigmenteerde vacht. Vooral kortharige en wit/licht gepigmenteerde dieren zijn hier gevoelig voor.
Afb. De huid: opperhuid, lederhuid en onderhuid
De bontjas moet uit
Vaak wordt de vacht van huisdieren ten onrechte beschouwd als een extra bontjas die huisdieren in de zomer wel zouden kunnen missen. Echter gaat deze vergelijking niet op.
Als wij als mens in de zomer een bontjas dragen krijgen we het heel erg heet. Wij hebben een regulatiesysteem waarbij de huid warmte kan afgeven. Als we in een warme omgeving zijn of een warmte overschot creëren door een inspanning wil ons lichaam die warmte kwijt. Dit gebeurt doordat de bloedvaten zich verwijden waardoor het bloed warmte kan afgeven aan een koelere omgeving. Daarbij voeren zweetklieren lichaamsvocht af. Hierdoor verlaat zowel warmte als vocht het lichaam. Vervolgens verdampt het vocht op de huid, wat ook weer verkoeling geeft.
Dit systeem werkt niet bij pelsdieren zoals de hond en kat. Hun zweetkliertjes, die uitmonden in de haarzakjes, dienen om huid, haar en huidflora in conditie te houden, samen met de talgkliertjes. Dit heeft niks met de warmteafvoer te maken. De op de huid lozende kliertjes in de voetzooltjes zijn vooral bedoeld om geurspoortjes achter te laten. Dit relatieve kleine oppervlak bergt te weinig zweetklieren om een heel hondenlijf af te koelen.
De juiste manier om de zomer door te brengen
Om deze vraag te beantwoorden kijken we eerst wat het dier doet om zijn warmte af te geven.
Een hond gaat al snel hijgen, zowel bij inspanning als in een warmere omgeving. Hierbij wordt de warmte via de ademhaling aan de omgeving afgegeven. Vaak vindt men het hijgen zielig, wat niet zielig is. Hierdoor raken wij bezorgd en zelfs geïrriteerd door het gehijg. Katten hijgen in warme weersomstandigheden nauwelijks maar kiezen een houding en een ligplaats waar ze het minst last van hebben. Door plat op de buik op een koele ondergrond te gaan liggen, verwijden de bloedvaten in oksels en liezen zodat de toegenomen bloedtoevoer via die weg warmte aan de koelere ondergrond kan afgeven. Na een tijdje staat het dier op en gaat op zoek naar een nieuwe koele ligplaats. De vorige ligplaats is reeds verwarmd geraakt.
Tropenrooster
Plan de wandelingen in de vroege ochtenden en avonden, blijf tussen 12 en 3 uur 's middags uit de zon en wanneer er gespeeld of getraind word, doe het dan als 's avonds de koelte invalt. Katten gaan doorgaans hun eigen gang waardoor ze hun activiteiten zelf afstemmen op de omgevingstemperatuur.
De beschermende vacht
Wees er van bewust dat een zeer korte getrimde vacht, zeker met weinig tot geen pigment, zonnestraling doorlaten. Hierdoor loopt u het risico dat uw huisdier verbrandingen oploopt. Ook matig gepigmenteerde, kortbehaarde oren en snuiten zijn gevoelig voor zonnebrand en uiteindelijk huidtumoren.
De vacht moet uiteraard klitvrij zijn maar laat de onderwol zoveel mogelijk intact. De haren vormen de isolerende laag. Voor honden met vachten die geknipt of geplukt worden is het belangrijk een vachtlengte van minimaal 1 centimeter te sparen. (Bij licht gepigmenteerde dieren meer)
Afb. Hond met intacte vacht
Ik wens u en uw huisdier een fijne zomer.